L? dâng sao gi?i h?n trong tâm linh ng??i Vi?t
Ngày đăng: 05/07/2011 - 14:54:43
??u xuân ?i l? chùa c?u cho qu?c thái, dân an t? lâu ?ã tr? thành m?t sinh ho?t tính ng??ng c?a ng??i dân Vi?t Nam, trong ?ó có l? dâng sao gi?i h?n (l? gi?i h?n). ?ây ???c coi là th? t?c quan tr?ng ??i v?i các thành viên trong gia ?ình khi m?t n?m m?i b?t ??u.
?i tìm ngu?n g?c c?a l? gi?i h?n
Trong quan ni?m c?a ng??i Á ?ông, theo vòng quay c?a sao Thái Tu?, m?i ng??i sinh ra ??u có m?t vì sao chi?u m?nh tùy theo n?m. Có t?t c? 24 vì sao quy t? thành 9 chòm: La H?u, Th? Tú, Th?y Di?u, Thái B?ch, Thái D??ng, Vân H?n, K? ?ô, Thái Âm, M?c ??c. Trong 9 ngôi sao này, có sao t?t, có sao x?u. N?m nào b? sao x?u chi?u m?nh, con ng??i s? g?p ph?i chuy?n không may, ?m ?au, b?nh t?t. . . g?i là v?n h?n. N?ng nh?t là “Nam La h?u, n? K? ?ô”. Còn n?u n?m ?ó ???c sao t?t chi?u m?nh thì s? làm l? dâng sao nghinh ?ón.
Và ?? gi?m nh? v?n h?n ng??i x?a th??ng làm l? cúng vào ??u n?m (là t?t nh?t) ho?c hàng tháng t?i chùa (là t?t nh?t) hay t?i nhà ? ngoài tr?i v?i m?c ?ích c?u xin Th?n Sao phù h? cho b?n thân, con cháu, gia ?ình ??u ???c kho? m?nh, bình an, v?n s? t?t lành, may m?n, thành ??t và th?nh v??ng. ? Vi?t Nam, nhi?u chùa t? ch?c ??ng ký làm l? t? tháng 11 -12 âm l?ch c?a n?m tr??c.
Theo Hòa th??ng Thích Thanh T?, tr? trì chùa Quán S? (Hà N?i), trong sách c?a ??o Ph?t không có nói v? vi?c cúng sao gi?i h?n. T?p quán này v?n xu?t phát t? Trung Qu?c, còn cha ông ta t? xa x?a ch? làm l? c?u an, c?u phúc ??u n?m cho t?t c? thành viên trong gia ?ình: “Trong chân lý nhà Ph?t không có vi?c gi?i h?n các sao. Ng??i ta g?i nh? v?y thì nhà chùa tôn tr?ng, không ?nh h??ng gì c?. Th?c ch?t ?ó là l? c?u an, c?u l?i ích cho ??i, cho th? gian. ? toà Tam B?o, nhà chùa làm hoa qu?, hoa nghi cúng Ph?t, có cái gì thì dâng lên cúng Ph?t ch? không có nghi th?c gì khác c?. T? gi?i sao là cho d? hi?u ch? không có l? gi?i sao nào c?”.
Nh?ng m?t tài li?u khác l?u truy?n trong các Ph?t t? thì nói r?ng, vi?c cúng sao gi?i h?n và c?u phúc có t? xa x?a, tr??c khi Ph?t giáo truy?n vào Á ?ông. Sau này, các pháp s? M?t Tông thu n?p t?p quán này so?n ra “Nh??ng tinh” c?t ?? ??a d?n ng??i vào ??o.
L? gi?i h?n trong quan ni?m dân gian
Theo dân gian thì 9 ngôi sao chi?u m?nh ch? xu?t hi?n vào nh?ng ngày nh?t ??nh trong tháng, t? ?ó hình thành t?c dâng sao gi?i h?n vào các ngày nh? sau:
Sao Thái D??ng: Ngày 27 hàng tháng
Sao Thái Âm: Ngày 26 hàng tháng
Sao M?c ??c: Ngày 25 hàng tháng
Sao Vân Hán: Ngày 29 hàng tháng
Sao Th? Tú: Ngày 19 hàng tháng
Sao Thái B?ch: Ngày 15 hàng tháng
Sao Thu? Di?u: Ngày 21 hàng tháng
Sao La H?u: Ngày 8 hàng tháng
Sao K? ?ô: Ngày 18 hàng tháng
L? nghênh, ti?n ???c ti?n hành th??ng k? vào nh?ng ngày nh?t ??nh c?a các tháng trong n?m. Nh?ng dù sao nào chi?u m?nh thì vào ngày r?m tháng Giêng, ng??i ta th??ng làm l? dâng, s?m ?? ph?m l?, ?? s? l??ng các ?èn, n?n tu? theo m?i sao c?n nghinh ti?n.Bài v? ???c thi?t l?p trên gi?y, có màu t??ng ?ng v?i ng? hành c?a t?ng sao.
Th? t?c c?u an và gi?i h?n không quá ph?c t?p, th??ng thì: Sau khi ghi tên, n?p l? phí, vào gi? ?ã ??nh c?a các ngày nói trên, nh?ng ai thu?c sao nào thì ??n nghe nhà chùa ??c kinh, ??c tên mình, nh?n s? và hoá vàng là hoàn t?t. M?i ?àn ch? cúng cho kho?ng m??i gia ?ình nên khá k? l??ng. S? t?ng kinh c?u an xong thì ??c s? t?ng gia ?ình, trong ?ó t?ng ng??i ghi rõ tu?i gì, ??a ch? ? ?âu, sao nào chi?u… Nhi?u ng??i còn cúng cho c? con r?, con dâu là ng??i n??c ngoài, hi?n ?ang sinh s?ng ? các n??c khác trên th? gi?i. Tr??ng h?p này nhà chùa th??ng ghi qu?c ng? vào lá s? Hán Nôm. V?n kh?n s? ???c th?y cúng ??c trong khi l?.
C?ng có ng??i cho r?ng, không ???c ??c s? riêng c?a m?i gia ?ình, tên tu?i t?ng ng??i thì v?n ch?a yên lòng. Vì v?y, nhi?u nhóm gia ?ình h?p ??ng v?i các chùa, th??ng là chùa quen.
M?i tín ch? d? l? có th? kh?n các bài khác nhau tùy theo nguy?n v?ng, nh?ng th??ng có ??y ?? các thông tin nh?: “Ngày r?m Nguyên Tiêu, theo l? tr?n t?c, tín ch? con thành tâm s?m l?, qu? cau lá tr?u, h??ng hoa trà qu? th?p nén tâm h??ng dâng lên tr??c án, kính m?i các v? lai lâm hâm h??ng, phù h? cho toàn gia chúng con luôn luôn m?nh kho?, m?i s? bình an, v?n s? t?i lành, gia ?ình hoà thu?n, trên b?o d??i nghe…”.
C?ng có không ít ng??i c?u k? thuê th?y cúng v? dâng sao gi?i h?n t?i gia. Ch?ng h?n, ?? chu?n b? cho vi?c gi?i h?n sao Thái B?ch mà dân gian cho r?ng “s?ch c?a nhà”, ng??i ta chu?n b?: 9 qu? tr?ng s?ng, 9 ??a xôi, 9 ??a hoa qu?, 9 m? sao, 9 bài v?, 9 lát vàng thoi kê d??i bài v?, 9 chén n??c trong, 9 ??a g?o mu?i, 9 mi?ng th?t lu?c, 9 x?p vàng ti?n, 9 chén (chung) r??u, 9 chung trà, hoa t??i. Sau ?ó th?p 18 ng?n ?èn, quay bàn h??ng Tây hành l?.
L? gi?i h?n li?u còn nguyên giá tr??
Ngày nay, khi ph?i v?t l?n v?i nh?ng khó kh?n và áp l?c, con ng??i l?i càng quan tâm h?n ??n v?n ?? tâm linh, ??c bi?t là khi g?p r?i ro trong làm ?n, buôn bán, thi c?, m?t mùa hay th?m chí là c? “r?i ro” trong tình duyên. Chính vì th? l? gi?i h?n ?ã không còn gi? nguyên ý ngh?a ban ??u c?a nó. Nó ?ã b? l?m d?ng khi?n các nghi l? tr? nên r??m rà và ???c t? ch?c m?t cách b?a bãi. Vào nh?ng ngày cúng l?, m?i ng??i ?? xô, chen l?n nhau ch? mong ???c tham d? l?.
Nh?ng gia ?ình giàu có s?n sàng b? hàng tri?u, th?m chí hàng ch?c tri?u ?? thuê th?y cúng v? làm l? cho gia ?ình làm ?n phát ??t, buôn bán “??u xuôi ?uôi l?t”. Nh?ng gia ?ình không có ?i?u ki?n thì vì quá “tín tâm” nên s?n sàng bán c? tài s?n trong nhà ?i ?? làm l?.
Ch?a k? ??n tình tr?ng nh?ng k? x?u l?i d?ng nh?ng tình tr?ng này ?? th?c hi?n nh?ng m?u ?? x?u xa nh?: móc tr?m ?? c?a con nhang, ?? t? th?p ph??ng vào nh?ng ngày ?ông ?úc, xu?t hi?n các d?ch v? kh?n thuê hay th?m chí còn tuyên truy?n nh?ng thông tin thi?u lành m?nh hòng làm hoang mang trong dân chúng.
L? gi?i h?n xu?t phát ?i?m là m?t t?c l? mang ý ngh?a nhân v?n sâu s?c. Song n?u quá l?m d?ng nó thì ý ngh?a ?ó không còn mang nguyên giá tr? khi?n nghi l? này có nguy c? tr? thành m?t h? t?c trong gi?i tâm linh nhà Ph?t.
Trong quan ni?m c?a ng??i Á ?ông, theo vòng quay c?a sao Thái Tu?, m?i ng??i sinh ra ??u có m?t vì sao chi?u m?nh tùy theo n?m. Có t?t c? 24 vì sao quy t? thành 9 chòm: La H?u, Th? Tú, Th?y Di?u, Thái B?ch, Thái D??ng, Vân H?n, K? ?ô, Thái Âm, M?c ??c. Trong 9 ngôi sao này, có sao t?t, có sao x?u. N?m nào b? sao x?u chi?u m?nh, con ng??i s? g?p ph?i chuy?n không may, ?m ?au, b?nh t?t. . . g?i là v?n h?n. N?ng nh?t là “Nam La h?u, n? K? ?ô”. Còn n?u n?m ?ó ???c sao t?t chi?u m?nh thì s? làm l? dâng sao nghinh ?ón.
Và ?? gi?m nh? v?n h?n ng??i x?a th??ng làm l? cúng vào ??u n?m (là t?t nh?t) ho?c hàng tháng t?i chùa (là t?t nh?t) hay t?i nhà ? ngoài tr?i v?i m?c ?ích c?u xin Th?n Sao phù h? cho b?n thân, con cháu, gia ?ình ??u ???c kho? m?nh, bình an, v?n s? t?t lành, may m?n, thành ??t và th?nh v??ng. ? Vi?t Nam, nhi?u chùa t? ch?c ??ng ký làm l? t? tháng 11 -12 âm l?ch c?a n?m tr??c.
Theo Hòa th??ng Thích Thanh T?, tr? trì chùa Quán S? (Hà N?i), trong sách c?a ??o Ph?t không có nói v? vi?c cúng sao gi?i h?n. T?p quán này v?n xu?t phát t? Trung Qu?c, còn cha ông ta t? xa x?a ch? làm l? c?u an, c?u phúc ??u n?m cho t?t c? thành viên trong gia ?ình: “Trong chân lý nhà Ph?t không có vi?c gi?i h?n các sao. Ng??i ta g?i nh? v?y thì nhà chùa tôn tr?ng, không ?nh h??ng gì c?. Th?c ch?t ?ó là l? c?u an, c?u l?i ích cho ??i, cho th? gian. ? toà Tam B?o, nhà chùa làm hoa qu?, hoa nghi cúng Ph?t, có cái gì thì dâng lên cúng Ph?t ch? không có nghi th?c gì khác c?. T? gi?i sao là cho d? hi?u ch? không có l? gi?i sao nào c?”.
Nh?ng m?t tài li?u khác l?u truy?n trong các Ph?t t? thì nói r?ng, vi?c cúng sao gi?i h?n và c?u phúc có t? xa x?a, tr??c khi Ph?t giáo truy?n vào Á ?ông. Sau này, các pháp s? M?t Tông thu n?p t?p quán này so?n ra “Nh??ng tinh” c?t ?? ??a d?n ng??i vào ??o.
L? gi?i h?n trong quan ni?m dân gian
Theo dân gian thì 9 ngôi sao chi?u m?nh ch? xu?t hi?n vào nh?ng ngày nh?t ??nh trong tháng, t? ?ó hình thành t?c dâng sao gi?i h?n vào các ngày nh? sau:
Sao Thái D??ng: Ngày 27 hàng tháng
Sao Thái Âm: Ngày 26 hàng tháng
Sao M?c ??c: Ngày 25 hàng tháng
Sao Vân Hán: Ngày 29 hàng tháng
Sao Th? Tú: Ngày 19 hàng tháng
Sao Thái B?ch: Ngày 15 hàng tháng
Sao Thu? Di?u: Ngày 21 hàng tháng
Sao La H?u: Ngày 8 hàng tháng
Sao K? ?ô: Ngày 18 hàng tháng
L? nghênh, ti?n ???c ti?n hành th??ng k? vào nh?ng ngày nh?t ??nh c?a các tháng trong n?m. Nh?ng dù sao nào chi?u m?nh thì vào ngày r?m tháng Giêng, ng??i ta th??ng làm l? dâng, s?m ?? ph?m l?, ?? s? l??ng các ?èn, n?n tu? theo m?i sao c?n nghinh ti?n.Bài v? ???c thi?t l?p trên gi?y, có màu t??ng ?ng v?i ng? hành c?a t?ng sao.
Th? t?c c?u an và gi?i h?n không quá ph?c t?p, th??ng thì: Sau khi ghi tên, n?p l? phí, vào gi? ?ã ??nh c?a các ngày nói trên, nh?ng ai thu?c sao nào thì ??n nghe nhà chùa ??c kinh, ??c tên mình, nh?n s? và hoá vàng là hoàn t?t. M?i ?àn ch? cúng cho kho?ng m??i gia ?ình nên khá k? l??ng. S? t?ng kinh c?u an xong thì ??c s? t?ng gia ?ình, trong ?ó t?ng ng??i ghi rõ tu?i gì, ??a ch? ? ?âu, sao nào chi?u… Nhi?u ng??i còn cúng cho c? con r?, con dâu là ng??i n??c ngoài, hi?n ?ang sinh s?ng ? các n??c khác trên th? gi?i. Tr??ng h?p này nhà chùa th??ng ghi qu?c ng? vào lá s? Hán Nôm. V?n kh?n s? ???c th?y cúng ??c trong khi l?.
C?ng có ng??i cho r?ng, không ???c ??c s? riêng c?a m?i gia ?ình, tên tu?i t?ng ng??i thì v?n ch?a yên lòng. Vì v?y, nhi?u nhóm gia ?ình h?p ??ng v?i các chùa, th??ng là chùa quen.
M?i tín ch? d? l? có th? kh?n các bài khác nhau tùy theo nguy?n v?ng, nh?ng th??ng có ??y ?? các thông tin nh?: “Ngày r?m Nguyên Tiêu, theo l? tr?n t?c, tín ch? con thành tâm s?m l?, qu? cau lá tr?u, h??ng hoa trà qu? th?p nén tâm h??ng dâng lên tr??c án, kính m?i các v? lai lâm hâm h??ng, phù h? cho toàn gia chúng con luôn luôn m?nh kho?, m?i s? bình an, v?n s? t?i lành, gia ?ình hoà thu?n, trên b?o d??i nghe…”.
C?ng có không ít ng??i c?u k? thuê th?y cúng v? dâng sao gi?i h?n t?i gia. Ch?ng h?n, ?? chu?n b? cho vi?c gi?i h?n sao Thái B?ch mà dân gian cho r?ng “s?ch c?a nhà”, ng??i ta chu?n b?: 9 qu? tr?ng s?ng, 9 ??a xôi, 9 ??a hoa qu?, 9 m? sao, 9 bài v?, 9 lát vàng thoi kê d??i bài v?, 9 chén n??c trong, 9 ??a g?o mu?i, 9 mi?ng th?t lu?c, 9 x?p vàng ti?n, 9 chén (chung) r??u, 9 chung trà, hoa t??i. Sau ?ó th?p 18 ng?n ?èn, quay bàn h??ng Tây hành l?.
L? gi?i h?n li?u còn nguyên giá tr??
Ngày nay, khi ph?i v?t l?n v?i nh?ng khó kh?n và áp l?c, con ng??i l?i càng quan tâm h?n ??n v?n ?? tâm linh, ??c bi?t là khi g?p r?i ro trong làm ?n, buôn bán, thi c?, m?t mùa hay th?m chí là c? “r?i ro” trong tình duyên. Chính vì th? l? gi?i h?n ?ã không còn gi? nguyên ý ngh?a ban ??u c?a nó. Nó ?ã b? l?m d?ng khi?n các nghi l? tr? nên r??m rà và ???c t? ch?c m?t cách b?a bãi. Vào nh?ng ngày cúng l?, m?i ng??i ?? xô, chen l?n nhau ch? mong ???c tham d? l?.
Nh?ng gia ?ình giàu có s?n sàng b? hàng tri?u, th?m chí hàng ch?c tri?u ?? thuê th?y cúng v? làm l? cho gia ?ình làm ?n phát ??t, buôn bán “??u xuôi ?uôi l?t”. Nh?ng gia ?ình không có ?i?u ki?n thì vì quá “tín tâm” nên s?n sàng bán c? tài s?n trong nhà ?i ?? làm l?.
Ch?a k? ??n tình tr?ng nh?ng k? x?u l?i d?ng nh?ng tình tr?ng này ?? th?c hi?n nh?ng m?u ?? x?u xa nh?: móc tr?m ?? c?a con nhang, ?? t? th?p ph??ng vào nh?ng ngày ?ông ?úc, xu?t hi?n các d?ch v? kh?n thuê hay th?m chí còn tuyên truy?n nh?ng thông tin thi?u lành m?nh hòng làm hoang mang trong dân chúng.
L? gi?i h?n xu?t phát ?i?m là m?t t?c l? mang ý ngh?a nhân v?n sâu s?c. Song n?u quá l?m d?ng nó thì ý ngh?a ?ó không còn mang nguyên giá tr? khi?n nghi l? này có nguy c? tr? thành m?t h? t?c trong gi?i tâm linh nhà Ph?t.
Nguồn tin: T?p chí Quê H??ng trên Internet
Các tin khác:
- Ngỡ ngàng phố cổ trên cao nguyên đá Đồng Văn(19/03/2014 - 13:31:10)
- Những điều ít biết về đền Ngọc Sơn trong lịch sử(24/07/2013 - 00:00:00)
- Hương đêm Hà Nội - món quà của thiên nhiên(31/05/2013 - 13:46:04)
- Lì xì đầu năm mới: Tục lệ mang đậm nét văn hóa(18/02/2013 - 00:00:00)
- Ngỡ ngàng kiến trúc nhà thờ đá Phát Diệm(02/02/2013 - 11:23:19)
- Ai là ng??i l?p ra 36 ph? ph??ng Hà N?i?(30/01/2013 - 15:22:05)
- Thờ Tứ Bất Tử, tín ngưỡng độc đáo của Việt Nam(06/11/2012 - 13:20:42)
- Chơi tranh Tết - nét đẹp trong văn hóa Việt(22/01/2012 - 11:05:40)
- Chợ Tết Hà Nội xưa(14/01/2012 - 15:42:40)
- Nỗi lo của Giáo sư Ivo Vasiljev về gốm Chu Ðậu(19/12/2011 - 13:48:47)