Một trong những nhà thờ nổi tiếng nhất ở Praha có lẽ là nhà thờ Maria of Loreta (Loreto), cũng là nơi hành hương của nhiều con chiên xứ sở Bohemia, nhất là dịp Easter - ngày Chúa Phục sinh.

Loreta tọa lạc trên núi Hradschin, cách lâu đài Prague Castle chỉ một đoạn. Nhưng khác hẳn khu lâu đài với nhà thờ St.Vitus và Golden Lane ngày ngày nườm nượp du khách, ở đây sự tĩnh lặng và bình yên bao trùm lên trên tất cả, ngoại trừ ngày chủ nhật và những ngày lễ của Thiên Chúa giáo. Nó vừa là nơi để con chiên đến cầu nguyện nhưng cũng là danh lam thắng cảnh được xếp hạng của Praha, tuy ít du khách lạc bước đến nơi này.

Khi tôi đến thăm Loreta chỉ có một vài người vãn cảnh. Tôi không theo đạo nên mục đích chính không phải đến đây để cầu nguyện nhưng bước vào đây vẫn có một cảm giác thật thư thái. Có lẽ không gian khoáng đạt cộng với sự tĩnh lặng đã khiến người ta có cảm giác yên bình. Kiến trúc hài hòa và sự lộng lẫy của nhà thờ Chúa sinh, của Casa Santa (ngôi nhà thiêng liêng) cũng như những báu vật vô giá ở đây đã để lại cho bất kỳ ai đến thăm những ấn tượng khó quên.

Loreta ngày nay là tổ hợp của các công trình được xây qua nhiều thế kỷ. Công trình đầu tiên được xây dựng là Casa Santa, được làm theo nguyên tác ở Ý. Tương truyền ngôi nhà nơi Chúa Jesus sinh ra ở Nazareth được các vị tiên mang đến đặt tại Loreto gần Ancora (Ý).

Casa Santa ở Loreto cũng là nơi hành hương của hàng triệu người theo đạo Thiên Chúa. Còn Casa Santa ở Praha được xây dựng từ năm 1626 dưới sự tài trợ của Kateřina of Lobkowicz để tôn thờ và cảm ơn Đức mẹ đồng trinh, người đã sinh ra Jesus - con của Chúa trời - nhưng cũng là để đánh dấu mốc trở lại của Công giáo tại Praha và Bohemia sau bao năm chiến tranh với phía Tin lành.

Qua nhiều năm dần dần Loreto được mở rộng. Năm 1717 nhà thờ Chúa sinh được xây dựng dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư Christoph Dientzenhofer. Khu Loreta với những báu vật mà du khách ngày nay được chiêm ngưỡng mới thật sự hoàn thành vào những năm 1950-1960.

Kiến trúc chủ đạo của Loreto là kiến trúc baroque với những họa tiết và đường nét rất cầu kỳ. Trên tường và trần của hành lang (Cloister) là những bích họa lộng lẫy. Nằm lọt giữa khu hành lang này là Casa Santa với những phù điêu cầu kỳ phía bên ngoài.

Bên trong Casa Santa du khách được chiêm ngưỡng nhà nguyện lộng lẫy với bức tượng Đức mẹ đồng trinh được làm bằng gỗ bá hương đen rất tinh xảo. Bức tượng đã được tạo nên từ 1627 và đến nay vẫn giữ được vẻ đẹp hiếm có của nó. Nhưng ấn tượng cực kỳ với du khách vẫn là nhà thờ Chúa sinh nằm lọt trong cả khu Loreta - đây là một trong nhưng nhà thờ lộng lẫy nhất của Praha, có thể so sánh độ cầu kỳ tinh tế với những nhà thờ nổi tiếng ở Roma bằng những họa tiết baroque tuyệt mỹ.

Những phòng trưng bầy vật quý ở trên tầng hai khiến ai cũng có thể thỏa mãn và hài lòng về chuyến thăm quan của mình. Tại đây có nhiều báu vật quý giá của nhà thờ được giữ gìn và bảo quản nguyên vẹn đến ngày nay. Nổi bật nhất là Monstrance hình mặt trời (thường dùng trong các lễ cầu nguyện) được làm bằng vàng và bạc có gắn 6.222 viên kim cương. Đây là một trong những Monstrance đẹp và quý giá nhất trên thế giới và được gọi là Mặt trời của Praha.

Loreta cũng nổi tiếng với những bản nhạc tạo nên từ bộ chuông trên tháp. Hằng ngày từ 8g -18g, cứ khi đồng hồ điểm chính giờ thì một bản nhạc tôn vinh Đức mẹ đồng trinh lại vang lên. Bộ chuông này được làm từ thế kỷ thứ 17 do bàn tay của những nghệ nhân từ Amsterdam tài tình chế tạo, vẫn hoạt động tốt cho đến ngày nay.

Tương truyền lúc đầu 27 chiếc chuông này chỉ có thể điểm chuông giờ chứ không thể chơi những bản nhạc như bây giờ. Khi dịch tả hoành hành ở châu Âu và Praha, một bà góa đã mất hết cả 27 người con đã xin 27 tiếng chuông, mỗi tiếng cho linh hồn của một đứa con bà. Từ khi bà mất đi thì 27 chiếc chuông ấy như được nhập linh hồn của các con bà và chúng đã ngân nga lên những bản nhạc cho người mẹ đáng thương của họ.

Sự thật thì hệ thống chuông này chơi được các bản nhạc là do thiết kế tuyệt vời của các nghệ nhân làm chuông thời đó, cách đây đã hơn 3 thế kỷ.

Bỏ qua Loreta khi đến Praha quả là uổng công khi đến thành phố này. Sau một buổi thăm thú ròng rã ở khu lâu đài trên đồi Hoàng gia, thì một hai tiếng đến thăm khu Loreta sẽ cho bạn nhưng giây phút thư giãn tuyệt vời. Bên cạnh nhà thờ là một nhà hàng 5 sao với nhiều món ăn đặc trưng và ngon của Tiệp và những loại bia nổi tiếng thế giới với giá cả rất hợp lý. Đến đây vừa no con mắt (với kiến trúc hoàn hảo và báu vật quý hiếm) vừa ấm dạ dày, còn gì hơn thế!